Lughnasadh ( spreek uit als loenesa) is een Keltisch oogstfeest. Lughnasadh is het feest van de graanoogst. Het is begin augustus en de warmte van de zomer kan zwoel en verzadigd aanvoelen. In vroeger tijden was Lughnasadh ontzettend belangrijk. Dit was een belangrijke graadmeter om te voorspellen hoe je de winter door zou komen.
Het leven was eenvoudiger maar ook harder
Vroeger was het leven eenvoudiger en rustiger maar ook hard en weerbarstig. Tijdens het voorjaar en de zomer werd er gewerkt om het voedsel voor de herfst en de winter veilig te stellen. Dat is tegenwoordig nog steeds zo. Met een druilerig voorjaar heb je ook vandaag nog steeds zaai problemen in de landbouw. Is de zomer kletsnat dan krijg je problemen met de oogst. Is het te droog, te warm of te koud, de landbouw is nog steeds voor een groot deel afhankelijk van het weer. Dat merk je in de supermarkt vandaag de dag maar indirect. We halen voedsel tegenwoordig overal vandaan. Zijn de bloemkolen in Nederland mislukt, dan komen ze gewoon uit Frankrijk. Schaarste betekent vandaag de dag in Nederland meestal alleen hogere prijzen.
Voor de oude Kelten en Germanen was dat wel even anders. Als in het voorjaar de zaaitijd mislukte. Wanneer het teveel regende en de gewassen niet groeiden en wegrotten. Als de oogst door een hagelbui werd vernietigd. Voor de oude Kelten en Germanen betekenden problemen met de landbouw meteen honger in de winter. Geen wonder dat goede oogsten vroeger het hoogtepunt van het jaar waren. Een matige oogst was daarentegen een bron van zorgen.
Van nemen en geven
Lughnasadh is het feest van de graanoogst. Lugh was de Keltische god van het graan en Lughnasadh was een moment om bij deze God stil te staan. Een tijd om dankbaar te zijn als de oogst goed was. En dat werd uitbundig gevierd. Een goede oogst betekende een winter met weinig en misschien helemaal geen honger. Daarmee staat Lughnasadh in verbinding met de overvloed die moeder aarde geeft als we haar goed behandelen. Een oud gebruik hiervoor was om het laatste graan dat werd geoogst samen te binden en op het land achter te laten. Daarmee werd gehoor gegeven aan moeder aarde. Dat je niet alles neemt maar dat je ook mag geven.
Lughnasadh staat net als alle belangrijke momenten in de Keltische jaarkalender in het teken van de voortdurende cirkelgang van leven en dood. Door het koren te oogsten sterft het, maar geeft het ook leven. Door iets van het koren achter te laten, geef je symbolisch gehoor aan de voortdurende regeneratie van de natuur. Tijdens de oogst van het jaar werd op die manier al voorgesorteerd op de oogst van het volgende jaar.
Vandaag de dag lijkt Lughnasadh ver weg uit het dagelijks leven. Oogstfeesten waar de hele bevolking aan deelneemt kennen we niet meer. Hier en daar wordt het opgevoerd als folklore. Maar met de toenemende problemen die de agrarische sector ondervind is het misschien wel iets om meer bij stil te staan. De oogsten die moeder aarde geeft worden waarschijnlijk minder vanzelfsprekend in de toekomst. De manier hoe we de grond en de aarde behandelen is gebaseerd op uitbuiting en uitputting.
De rijkdom van genoeg hebben
Lughanasadh herinnerd ons er aan dat het de aarde is die geeft. Dat er een eeuwige cirkel van leven dood en opnieuw leven is in de natuur. Maar ook dat er evenwicht moet zijn. Laat iets achter als korenmoeder. Een symbool dat je niet zomaar alles kunt nemen maar zelf ook iets geeft. Het gevoel van dankbaarheid voor een goede oogst kennen we niet meer zoals vroeger. Juist daarom kan Lughnasadh ook vandaag een functie hebben. De functie van dankbaarheid dat de aarde geeft. En dat het oogsten van ‘genoeg’ voldoende rijkdom is. Een rijkdom die veel verder gaat dan de rijkdom van uitbuiting van de aarde.
Feestelijke ideeën om Lughnasadh te vieren
Eten met Lughnasadh
- Bak brood of koekjes van meel van de eerste oogst. Dit symboliseert de overvloed en deel je met anderen.
- Maak een maaltafel met oogstgerechten. Soepen, stoofpotten, salades, taarten en brood zijn passend.
- Eet buiten als het weer meezit. Geniet van de natuur.
- Schenk een toost op Lugh en de godin van de oogst. Bedank hen voor de overvloed.
Lughnasadh decoraties
- Versier je huis en of tuin met graan, fruit, groenten en bloemen. Maak een krans of altaar.
- Gebruik natuurlijke materialen zoals oogst materialen of materialen uit de tuin.
- Maak een Lughnasadh-symbool. Denk aan een zonnewiel, drievoudige maan of ander belangrijk symbool.
Activiteiten voor Lughnasadh
- Vertel verhalen over Lughnasadh en Keltische oogsttradities. Leer over de geschiedenis.
- Doe mee aan een Lughnasadh-ritueel. Vind online inspiratie of creëer je eigen ritueel.
- Maak een dankbaarheidslijst. Noteer waar je dankbaar voor bent: oogst, familie, gezondheid.
- Doe iets creatiefs: schilderen, tekenen, schrijven. Laat je inspireren door de natuur.
Andere ideeën om tijdens Lughnasadh te doen
- Organiseer een Lughnasadh-feest met vrienden en familie.
- Ga naar een folkloristisch of oogstfestival.
- Bezoek een landbouwmuseum.
- Doneer aan een voedselbank of andere hulporganisatie.
Nog een paar laatste Lughnasadh tips:
- Betrek iedereen. Kinderen kunnen helpen met koken, decoreren en knutselen.
- Maak er plezier van! Lughnasadh is een tijd om te vieren.
- Wees creatief! Er zijn geen regels. Doe wat goed voelt.
